Schrijven in de besloten tuin van Nieuwe Veste bij de oude moerbeibomen
Elke laatste zondagmiddag van de maand van 2 tot 4, komt er in Nieuwe Veste een schrijversgezelschap naar schrijfcafe Breda in Nieuwe Veste om samen aan de hand van opdrachten teksten te schrijven en uit te wisselen. In april schrijven we in de tuin. De zon schijnt en de wind zorgt voor beweging van bloem en blad. We schrijven vandaag over betovering. Wat is het precies? Het is een staat van vervoering en extase, waarin de ziel tevoorschijn treedt, lees ik ergens als ik de opdrachten voorbereid. Voor even zijn de dagelijkse beslommeringen op de achtergrond. De doe-modus maakt plaats voor de zijnsmodus. Deze andere manier van aanwezig zijn in het leven, zorgt ervoor dat de ernst van de dagelijkse realiteit verdwijnt en plaats maakt voor een zacht gevoel van betovering.
De magie van het dagelijks leven is een zaak van het grondig verleggen van grenzen en het stellen van prioriteiten waardoor we gevoelig worden voor de heiligheid van kleine dingen van het gewone leven. De ziel heeft namelijk behoefte aan regelmatige uitstapjes in het rijk der betovering. De eerste stap op weg naar betovering is dat we de beginnersgeest van de verwondering van het kind herontdekken en een paar van de dingen die we hebben geleerd en waaraan we vastzitten, laten vallen.
De natuur speelt bij de betovering van het moderne leven een centrale rol, want ze bezit een eindeloze potentie tot betovering. Wij geven in onze teksten vandaag ruimte aan de luchtkastelen, fabeldieren en de elementen en laten ons voortdrijven naar nieuwe schrijfavonturen. Wil je ook een keer komen meeschrijven in Schrijfcafe Breda of in Schrijfhuis Sterrebos, mail me dan om je op te geven: yogasterrebos@gmail,com
We treden in Henriëtte’s voetsporen. Tijdens de route geven we taal aan wat we willen bewaren in ons hart. Aan de hand van speelse schrijfopdrachten ga je op pad. Geniet van de schoonheid om je heen. Je zintuigen wachten erop om de magie ervan te ervaren. De gedichten die je leest zijn geschreven in een andere tijd maar de strekking ervan is vaak tijdloos. Henriëtte hield van de oude bomen en de natuur inspireerde haar. Schoonheid was een ideaal dat voor alle mensen weggelegd zou moeten zijn. Het schone , het goede en het ware zouden samen moeten gaan.
Tijdens deze wandeling vind je inspiratie voor het schrijven van een gedicht of een stukje proza. Als je de aandacht richt op kleuren, geuren, geluiden komen de woorden vanzelf. Je verbindt je met de natuur om je heen en komt in contact met wat er diep in je leeft. Loop met lichte tred. Voel je hoe de bosgrond een beetje mee veert? Misschien valt het je op hoe het licht door de bomen wordt gefilterd. Voel de temperatuur van de lucht. Wat gebeurt er als je handen het mos aanraken? Neem de tijd om alles in je op te nemen. Alles heeft een eigen tijd.. We schrijven elfjes, woordgedichten, een schrijfsprintje. Er komen verschillende vormen aan bod en je krijgt ook uitleg over verschillende dichtvormen. Meld je aan via het contactformulier of met een mailtje naar yogasterrebos@gmail.com
Leven schept nieuwe vormen aldoor,
slaat nieuwe wegen telkens in,
baant ze daar, waar ze ontbraken.
Eén drang, één kracht zet in alles zich door,
daarom heeft alle geschieden zin
en is alle gebeuren een teeken
Henriëtte Roland Holst Uit: Wordingen een cyclus van liefde en vertrouwen (1949)
Als je wilt schrijven, schrijf dan, zonder angst om fouten te maken
Zingeving
Trots ben ik op mijn schrijfcursiste Mariska van Dijk, die na mijn schrijfcursus vertrouwen heeft gekregen om te gaan schrijven en die het levensverhaal van de overgrootmoeder van haar kinderen en oma van haar man zo liefdevol vastlegde. Het is een goed gedocumenteerde verhalenbundel geworden. De life review methode die ze ervoor gebruikte is: Open kaart . Het is een methode waarbij ouderen op een gestructureerde manier intensief terugkijken op hun leven en daarover vertellen. Het inzetten van deze methode blijkt een gunstig effect te hebben op het psychisch welbevinden en de zingeving van ouderen. Thijs Tromp deed uitgebreid onderzoek naar deze methode. Zijn bevindingen zijn vastgelegd in het boek Het verleden als uitdaging. Een onderzoek naar de effecten van life review op de constructie van zin in levensverhalen van ouderen (Zoetermeer, Boekencentrum, 2011)
Terugkijken
De methode bestaat uit een aantal gesprekken: een kennismakingsgesprek en een aantal thematische bijeenkomsten en een afsluitende bijeenkomst. Reminiscentie is het ophalen van en stilstaan bij herinneringen. Samen, in individuele settings en ook met dochter Anneke erbij (Mariska’s schoonmoeder) kijkt Jo terug op haar leven. Het brengt haar weer terug naar haar jeugd in een groot gezin waar armoede heerste en waar maar weinig pretjes waren, behalve de weken in herstellingsoord De Krabbeboschen.
Wending
Jo vertelt over haar herinneringen aan de oorlog, aan haar moeilijke vader die haar sloeg, aan de zorg voor het gezin nadat haar moeder overleden was. Praten over gevoelens is duidelijk niet Jo’s sterke kant. Mariska leest daarom goed haar gezichtsuitdrukkingen noemt het vochtig worden van Jo’s ogen als het gaat over de slechte relatie met haar vader. Jo’s leven nam een wending toen ze haar man Sjef ontmoette. Hoewel haar schoonfamilie niet al te aardig voor haar was, kreeg ze meer vrijheid. De watersnoodramp heeft haar voorgoed angst voor wind en water bezorgd.
Lef
De geboorte van dochter Anneke zorgde later weer voor groot geluk. Op talloze foto’s is te zien hoe haar leven kleur kreeg door het ontmoeten van andere mensen na haar verhuizing naar Rotterdam, de geboorte van haar kleinkinderen en later achterkleinkinderen. Dochter Anneke’s herinneringen en aanvullingen staan cursief vermeld. Na het overlijden van haar man, durfde Jo activiteiten te ondernemen waar ze vroeger nooit aan zou beginnen.
Jo’s stem
Ondanks alle medische tegenslag kan Jo vaststellen dat ze, geworteld in De Kladde en opgebloeid in Rotterdam, toch heel tevreden over haar leven is. Het is Mariska gelukt om er Jo’s stem in te laten doorklinken. Het is, ook qua vormgeving een mooi boek geworden dat van begin tot eind blijft boeien. Jo heeft door het doen van haar verhaal in het reine kunnen komen met conflicten uit het verleden.
Op zondagmiddag 6 maart schrijven we over Soberheid en overvloed. Vasten is een kuur in soberheid. Kun jij gelukkig zijn met je deel en glimlachen om de beperkingen of datgene wat je mist? Kun je tevreden zijn met het leven zoals het is? We gaan er -na de Carnaval- samen over schrijven in Nieuwe Veste.
Schrijf of lees je graag? Wil je in contact komen met andere schrijvers uit de regio en aan de slag met sprankelende schrijfopdrachten? Kom dan eens naar schrijfcafé Breda. Aan de hand van een thema krijg je schrijfopdrachten. Je doet inspiratie op en kunt met andere schrijvers praten over je voortgang en tips uitwisselen.
De sfeer is ongedwongen en opdrachten zijn speels en luchtig. De bijeenkomsten staan op zich. Je kunt meedoen wanneer je wilt. Je hoeft geen schrijfervaring te hebben. Zowel beginners als gevorderden zijn welkom. Het schrijfcafé vindt plaats bij Horeca Bomen in Nieuwe Veste. De ideale plek om tussen de boeken samen in een creatieve flow te komen!
Bij mooi weer schrijven we op het fantastische terras naast de eeuwenoude moerbeibomen.
Waar: Nieuwe Veste horeca Bomen Wanneer: iedere laatste zondag van de maand Tijd: 14.00 tot 16.00 uur Prijs: 15,- per middag, inclusief een drankje bij Horeca Bomen. Docent: Monique Smit …
Waar ik trots op ben, terugkijkend op de afgelopen 10 jaar
Nieuwe Veste is een verzamelpunt voor alle kunstenaarszielen. Het gebouw en de prachtige oude tuin laten al zien dat het nieuwe steunt op het oude en wortelt in aarde die gevoed wil worden met frisse ideeën. Ik werk nog niet zo lang voor NV als docent creatief schrijven maar voel me thuis in het team dat bestaat uit veel verschillende mensen en disciplines. In de afgelopen jaren gaf ik de cursus creatief schrijven en biografische verkenningen. Dit najaar heb ik het taalatelier op basisschool De Wisselaar verzorgd. Daar heb ik met kinderen gedichtjes gemaakt en gewerkt aan een eigen boekje.
Juist het eigene en ook het eigenzinnige dat er mag zijn en dat ruimte krijgt in het werk, zorgt bij mij voor een speciaal gevoel van trots. Hier is plek voor iedereen. Hier wordt vernieuwing enthousiast begroet en hier is een sfeer waar co-creatie; inhoud en techniek hand in hand gaan. Er is een sfeer van openheid en ik voel me uitgenodigd om nieuwe kunstzinnige activiteiten te ontwerpen.
De meerwaarde van Nieuwe Veste in de maatschappij
NV heeft een belangrijke verbindende functie op het gebied van artistieke leerprocessen en kunstzinnig werken. Kunst en muziek zijn belangrijke uitdrukkingsvormen in het menselijke bestaan. Het zijn de talen waarmee we emoties als verdriet, angst maar ook geluk en hoop aan anderen meedelen. NV geeft door middel van aanleren van technieken en kunsteducatie kinderen en volwassenen de mogelijkheid om hun persoonlijke werkelijkheid zichtbaar te maken. Voor veel jongeren is kunst een manier om zich in een woelige, telkens veranderende wereld staande te houden. Meerwaarde van NV is dat ze voorwaarden schept voor jongeren om een evenwichtige ontwikkeling door te maken en door voldoende uitdrukkingsmogelijkheden te ervaren, de groei naar een eigen identiteit.
Leren kennen van mogelijkheden
Volwassenen ervaren eveneens groei en verbinding door de aanwezige kunstzinnige activiteiten en door de samenwerking van NV met vrije kunstenaars. Het leven wint aan betekenis wanneer we door vormgeven een taal vinden voor het onzegbare of het delicate. Het gebruik van technieken en materialen vormen een creatieve uitdaging en de verschillende domeinen beeldende kunsten vormgeving, muziek, dans, theater, film, literatuur, poëzie, mediakunst, urban arts, design en cross-overs tussen disciplines bieden talloze mogelijkheden om vorm te geven.
Docenten coachen het creatieve proces van cursisten, ze stimuleren hen en dagen hen uit en lokken ambitie uit. De maatschappij is een participatiesamenleving waarin iedereen de kans moet krijgen om mee te doen. De meerwaarde van NV is dat mensen zich hier bewust worden van wat ze allemaal kunnen. Ze leren hun mogelijkheden kennen in plaats dat ze ingehouden moeten leven met hun beperkingen. De samenleving wordt mooier met mensen die artistiek gedreven zijn en die nieuwsgierig zijn, onbevooroordeeld, speels en die kunnen samenwerken.
Wie maakt het verschil?
Elke docent met liefde voor zijn vak en die het met passie uitdraagt is belangrijk. Het gaat om het stellen van de juiste vragen : Hoe krijgen we ons aangeboren creatieve talent aan de praat? Hoe scheppen we die moedige en originele concepten die extra waarde geven aan ons leven en misschien ook wel aan de hele wereld? Hoe kunnen we het element ontdekken dat de verbeeldingskracht voedt? Als je om je heen kijkt, naar al het moois, komt kunst heel dichtbij. Er zijn mensen nodig die duidelijk kunnen maken dat kunst(maken) net zo belangrijk is als eten en drinken en slapen. Jazeker, er moeten mensen zijn die zonnen aansteken. Kunst is vitaal in het dagelijks bestaan.
Voorwaarden scheppen
Ik denk dat het van groot belang is dat de gemeente zorgt voor voldoende geld en dat er direct wordt samengewerkt door musea, theaters en andere culturele organisaties. De verschillende domeinen moeten worden samengebracht. Het belang en de noodzaak van kunst en kunstzinnige vorming moet duidelijk zijn. Er wordt van alles gemeten om vast te stellen wat goed is voor ons en de samenleving. Volgens Maxim Februari, kunsthistoricus, filosoof en ethicus, moeten we vóór het meten eerst de normatieve vraag beantwoorden wat deugdzaam is. We moeten terug keren naar de vraag wat individuele mensen wensen en vinden. Onze cultuur is gericht geraakt op controle en op simplificerende beschrijvingen van menselijk gedrag. Goed wordt gedefinieerd als statistisch normaal en daarmee vindt er een reductie van de mens plaats.
Kunst is dichtbij
We moeten dus de wijken in en met gewone mensen gaan praten over wat nodig is. Vitaliteit brengen en duidelijk maken dat kunst een belangrijk onderdeel is van het dagelijkse leven en een belangrijke functie heeft. Kunst en kunstzinnige vorming is altijd al belangrijk geweest voor de verspreiding van politieke en filosofische ideeën. Er zijn ideeën en idealen te ontdekken achter schilderijen en voorwerpen uit het dagelijkse leven. Kunst is heel dichtbij. Je kunt het zelf maken met je verbeeldingskracht. Mensen die dat laten zien, zijn belangrijk. Op scholen bijvoorbeeld in het Taalatelier. De wijze waarop succesvolle kunstenaars werken is zo kenmerkend, dat je goed kunt zien hoe een creatieve geest werkt die maximaal functioneert. Creativiteit is de bevestiging dat we leven en laat zien dat we met de tastbare wereld verbonden zijn als de verwezenlijking van onze ideeën. Het mooiste voorbeeld daarvan is de jongen die zijn zelf gescheven boek de bibliotheek binnensmokkelde. De bibliotheek heeft het opgenomen en uitgevers willen het publiceren; The Adventures of Dillon Helbig’s Christmas. Een idee kan een tastbare vorm krijgen. Dat kunnen docenten cursisten leren. Ze kunnen mensen de ervaring geven dat iets hen raakt, dat ze het waardevolle zien en voelen dat ze leven. Iemand die dat kan, die is belangrijk.
